Bie Wouters was sinds 1978 als één van de eersten actief bij het besturen van de vzw, toen het privé-eigendom van Robert en Jelena De Belder als arboretumtuin opende voor bezoekers. Ze deelde met hen een vooruitstrevende visie op het vlak van ecologie en tuinieren. Het arboretum was voor Bie Wouters de plek waar alles samenkomt: natuur, planten, mensen en geschiedenis.

Onze eerste arboretumgids

De rijke verzameling van exotische planten, vreemde bomen en kweekvormen in het arboretum was aanvankelijk een nieuwe en soms overweldigende wereld voor Bie Wouters. Door haar grote nieuwsgierigheid naar de botanische wereld, leerde ze snel de planten in de tuin kennen. Uit gespreken met Jelena en Robert De Belder, en met andere tuinmensen, vergaarde ze een immense plantenkennis, die ze als een spons enthousiast opnam. Als eerste arboretumgids deelde ze die kennis met geïnteresseerde bezoekers, en later met haar collega-gidsen. Na elke botanische vraag die gesteld werd, ging ze gedreven op zoek naar het antwoord. De etymologie van plantennamen en het correct gebruik van wetenschappelijke termen waren haar stokpaardjes. Bij de arboretumgidsen stond ze bekend als ‘een wandelende encyclopedie’, en zo zal ze waarschijnlijk altijd in herinnering blijven.

Bie als schrijfster en tuindichter

Conservator-directeur Abraham Rammeloo leerde Bie Wouters kennen toen zij zich reeds sinds 25 jaar inzette in het bestuur. Ze hielp de toekomst van het arboretum verzekeren en de collectie verbeteren.

“Voor haar spraken de bomen, de bloemen en het gras een eerlijke en klare taal die zij begreep. Bie had een filosofische benadering van planten in hun omgeving en verpersoonlijkte de bomen en de planten, voor wie ze als woordvoerder optrad.”, verwijzend naar het ledenblad van het arboretum –eerst ‘Periodiek’, later ‘Nervatuur’- waarvan zij decennialang redactielid van. “Elk nummer startte met een gedicht van Bie Wouters over de tuin of over een van de collectieplanten. Daarnaast leverde ze telkens ook een artikel, steevast twee pagina’s A4, ongeacht de grootte of de complexiteit van het onderwerp. Ze was een krak in het bedenken van passende en intrigerende titels die tot lezen aanzetten. De teksten zijn tijdloos en nog altijd even fris, ze kunnen zo opnieuw naar de drukker!”

In de arboretumtuin konden bezoekers op meer dan één gelegenheid genieten van de tuingedichten die Bie Wouters schreef als poëziesnoepjes uit een poëzieautomaat of aan de wand van de Gloriëtte.

Samen met Jelena De Belder schreef Bie Wouters verschillende boeken over het arboretum en de plantencollectie. Het bekendst is waarschijnlijk ‘Het leven begint in de herfst’, dat eind jaren 1990 verscheen. Kort daarna publiceerden ze samen ‘Winterbloeiers’. Jelena zorgde voor ruwe aantekeningen – in moeilijk leesbaar handschrift en in verschillende talen door elkaar, zonder duidelijke zinstructuren – die Bie als één van de weinigen kon ontcijferen en omzetten in heldere teksten. Beide boeken zijn vanuit persoonlijke ervaringen geschreven en erg boeiend om te lezen. Soms kom je ze nog tegen op de tweedehandsmarkt of in het antiquariaat.

Een boom voor Bie

In herinnering aan Bie Wouters hebben haar zonen en haar kleindochter een boom geplant in Arboretum Kalmthout. Het is een oude cultivar van Kalmthoutse oorsprong die door Charles Van Geert geselecteerd en geïntroduceerd werd: Fagus sylvatica ‘Purpurea Nana’. De boom kreeg een plek aan de rand van het domein, vlakbij de rode tuin.

Heb jij persoonlijke verhalen of herinneringen aan Bie Wouters die je wil delen? We zijn er benieuwd naar. Stuur reacties naar collectie@arboretumkalmthout.be of per post: Arboretum Kalmthout, t.a.v. Abraham Rammeloo, Heuvel 8, 2920 Kalmthout.