“In een bewaard gebleven opstel uit het eerste leerjaar van de lagere school, schreef ik dat het mijn droom was om later boer te worden. Uiteindelijk zat ik er niet zo heel ver naast.

Ik groeide op in een grote familie van bevlogen ouders, grootouders en tantes en nonkels die kinderen en kleinkinderen steeds enthousiasmeerden om met hun passies aan de slag te gaan. Zo’n stimulerende omgeving heeft me gevormd tot wie ik geworden ben. Als kind van twee biologen, plantkundigen, kregen mijn broer en ik thuis elk een flinke lap grond van de grote tuin om zelf te tuinieren en te experimenteren. Jarenlang heb ik dat met veel plezier gedaan. Toen ik het huis verliet, bleven verschillende planten zoals guldendroede en aardperen nog lang getuige van mijn werkzaamheden.

In Wageningen (Nederland) studeerde ik landschapsarchitectuur en koos ik voor een profiel met stedelijk groen en specialisaties in beplanting. Het was geen ambitie om in botanische tuinen te werken, al heb ik uiteindelijk nooit anders gedaan. Planten – bomen in het bijzonder – blijken een rode draad, zowel tijdens mijn professionele bezigheden als in mijn eigen tijd. Ze brengen me naar bijzondere tuinen, spectaculaire landschappen en unieke biotopen van onze planeet. 

"De dubbelfunctie van conservator en directeur van Arboretum Kalmthout omvat een breed takenpakket van opdrachten, die soms weinig met elkaar te maken hebben. Doorheen de jaren is het regelgevende en het administratieve pakket flink gegroeid – de dendrologische aspecten en de publiekswerking komen daarbij regelmatig onder druk. Gelukkig trekken de bomen en de struiken zich daar niet veel van aan en blijven ze goedgemutst doorgroeien. Ze overbruggen met gemak vele decennia en herleiden een conservator tot een passant in de tijd. Dat geeft de functie een grote verantwoordelijkheid: het bewaren, versterken en doorgeven van de tuin en zijn collecties aan volgende generaties. Conservator van een arboretum is geen standaard job en kent dagen noch uren. Het werk behelst processen en veranderingen in de tijd, een niet te onderschatten dimensie waar je vaak geen vat op hebt. Net dat maakt het werk zo boeiend.

Voor ik in Kalmthout aanbelandde, werkte ik in de Plantentuin van Meise en Hortus Haren in Groningen, in het noorden van Nederland. Geen slechte referenties, maar eens je in de wereld van Arboretum Kalmthout terecht komt, besef je pas dat er een hele nieuwe (planten)wereld voor je opengaat. Ik maakte kennis met vele nieuwe soorten en cultivars waarvan ik de naam nog nooit had gehoord. Wat een openbaring! Een botanische parel met een reputatie binnen de wereld van horticultuur en botanie, maar eerder onbekend bij het grote publiek. Een tuin zoals er geen twee zijn."

"Al sinds 1856 is Arboretum Kalmthout op haar huidige plek gevestigd. Dankzij vele generaties tuiniers die het domein als echte ambachtslui onderhielden en beschermden, kreeg de tuin zijn ziel. Dankzij Georges, Robert en Jelena De Belder, een toekomst en erkenning. De arboretumtuin zoals die er nu is, hebben we volledig aan hen te danken. Georges en Robert heb ik niet persoonlijk gekend, Jelena des te beter. Het was een cadeau om met haar te mogen samenwerken al hadden we een duidelijke taakverdeling. Zij bekommerde zich over de collectie van het familiedomein Hemelrijk in Essen en ik had deze van Arboretum Kalmthout onder mijn hoede. Ze was een bevlogen en gepassioneerd gevoelsmens met wie het prettig converseren was, al schoten haar ideeën met hoge snelheid alle richtingen uit en in meerdere talen tegelijkertijd. Hoewel onze ontmoetingen vaak ingegeven waren door dendrologische ervaringen en technische problemen, waren ze intermenselijk, warm en familiaal. We hadden wederzijds respect en bewondering. Jelena moedigde me steeds vol enthousiasme aan. Ze vond het mijn taak om de door haar gecreëerde problemen, zoals veel te dicht op elkaar geplante bomen of struiken, op te lossen. Ondertussen ben ik zelf al zo lang in functie, dat ik de door mezelf veroorzaakte moeilijkheden ook zelf moet oplossen!

Hoewel ik eigenlijk niet van plan was om te solliciteren voor de functie van conservator-directeur, veranderde ik van mening na een bezoek aan Longwood Gardens nabij Philadelphia in de Verenigde Staten. Dat ik de baan uiteindelijk kreeg, was een moedige beslissing van de toenmalige raad van bestuur van de vzw. Ze geloofden in mij, maar naast geloof is er ook de onontbeerlijke hulp van bestuurders, medewerkers, vrijwilligers, gidsen en studenten. Uiteraard is er ook de medewerking van provinciale collega’s, zowel van het eigen departement Vrije Tijd, als van ondersteunende departementen en diensten. De inzet en de expertise van deze zeer grote groep mensen is onontbeerlijk voor een succesvol Arboretum Kalmthout, in alle verwezenlijkingen is mijn persoonlijke aandeel erg beperkt. Alleen samen was het mogelijk te bereiken wat er nu is, de dank is dan ook zeer gemeend en erg gewaardeerd. In de plantenwereld gaat het om meer dan alleen professionele samenwerking; er is wederzijdse enthousiasmering, het delen van vriendschap, kennis en ervaring – vaak onbaatzuchtig. Er is een soort algemene taal die eenieder verstaat, ongeacht de plek waar die vandaan komt. Niet voor niets gebruiken we allemaal dezelfde Latijnse namen om dezelfde planten te duiden. Een arboretum is meer dan alleen een verzameling van (zeldzame) bomen. Het is ook samenbrengen van mensen en het creëren van ontmoetingen."

"Ik ben fan van toverhazelaars, hou van Japanse kerselaars en heb een zwak voor coniferen en bonte planten. Als bezoekers me vragen welke boom mijn favoriet is of welke plant ik de mooiste vind, dan vertel ik ze dat het een brutale vraag is, alsof je een ouder vraagt zijn of haar geliefkoosd kind aan te duiden. Ik zou niet kunnen kiezen, elke plant heeft wel iets. Wanneer mensen me vragen welke het beste moment is om het arboretum te bezoeken, dan antwoord ik steeds en gemeend: vandaag. Elke dag in Arboretum Kalmthout is de moeite, het seizoen of het weer maken daarbij niet uit. 

Arboretum Kalmthout is een unieke tuin die onder je huid kruipt. Hij geeft energie waarvan ik blijf doorgaan en met onverminderd enthousiasme alle toekomstige uitdagingen aan wil gaan. Het beheren van dit buitengewoon paradijs is een waar privilege, dat al vijfentwintig jaar duurt en nog lang mag doorgaan.”

Abraham Rammeloo, augustus 2024

Ter ere van dit jubileum vind je vanaf nu een herinneringsbank en een nieuwe bijzondere kerselaar vlakbij het witte tuinprieel Gloriëtte.